Zespół Szkół nr 2 im. mjra H. Dobrzańskiego "Hubala"
„Hubal” – szkoła z ponad 100 – letnią tradycją
Jesteśmy najstarszą szkołą ponadgimnazjalną w Powiecie Aleksandrowskim i jedną z najstarszych tego typu placówek oświatowych w Polsce.
Utworzenie szkoły jest związane z okresem zaborów . Aleksandrów Przygraniczny – bo tak brzmiała ówczesna nazwa miasta – znajdował się pod wpływami carskiej Rosji. Zaborcy dążyli do wynarodowienia, hamowali rozwój gospodarczy, kulturalny i oświatowy ziem polskich. Patriotycznie nastawiona część społeczeństwa podjęła nierówną walkę o utrzymanie tożsamości narodowej i umacnianie polskości. Jednym z elementów tej walki było utworzenie w 1916r. w Aleksandrowie Przygranicznym Towarzystwa Popierania Rzemiosł. Do założycieli i działaczy towarzystwa należeli między innymi: ziemianie Józef Czapski, Edward Mycielski-Trojanowski i ksiądz Franciszek Szczygłowski. Działania Towarzystwa doprowadziły do utworzenia Prywatnej Szkoły Rzemiosł – placówka pozostała prywatną do 1950r. Młodzież za naukę płaciła czesne w wysokości 10 zł miesięcznie ( była to równowartość 10 kg cukru lub 40 bochenków chleba). Warunki lokalowe w pierwszych 13 latach istnienia szkoły były bardzo trudne. Placówkę umieszczono w dwóch budynkach skarbowych pozostałych po komorze celnej. Obecnie na obszarze, gdzie mieściła się pierwsza siedziba szkoły, znajduje się szpital powiatowy.
Od początku istnienia do 1938 r. szkoła kształciła wyłącznie chłopców w dwóch zawodach : krawiec i stolarz. Przyjmowano uczniów w wieku od 14 do17 lat, którzy teoretycznie mieli mieć ukończone co najmniej cztery klasy szkoły powszechnej . Teoretycznie, ponieważ wśród pierwszych uczniów znalazł się 34- letni analfabeta, był również w pierwszych szeregach szkoły Władysław Jagiełło. Zapisy w księdze głównej dotyczącej zajęcia rodziców budzą dzisiaj ciekawość . Zanotowano zawody: posiadacz małej wody w Służewie, lokaj ,były dziad przybyły ze Służewa do Aleksandrowa, przekupka. Do szkoły trafiali uczniowie , których rodzice wracali do odrodzonej po pierwszej wojnie światowej Ojczyzny. Miejsca urodzeń uczniów to między innymi: Petersburg i Carskie Sioło w Rosji, Bonn w Niemczech czy Cleveland w Stanach Zjednoczonych. Pierwsi absolwenci szkoły opuścili jej mury 4 lipca 1919r. Było wśród nich 7 krawców i 6 uczniów kończących kurs ogólny. Szkoła zatrudniała 6 nauczycieli przedmiotów ogólnokształcących oraz 4 nauczycieli zawodu, dwóch krawców i dwóch stolarzy. Nauka w szkole trwała 3 lata. Trudna sytuacja lokalowa stała się motorem napędowym starań ówczesnych władz miasta o pozyskanie funduszy na budowę nowego budynku szkoły. Podjęto decyzję o jego lokalizacji przy Szosie Służewieckiej ( obecnie ulica Sikorskiego) Nowy budynek szkolny powstał w ciągu dwóch lat 1927-1929) .
W 1929 r. szkole nadano imię Józefa Piłsudskiego , które nosiła do 1938r. Kazimiera Iłłakowiczówna poetka i sekretarz osobisty Marszałka napisała ?mam zaszczyt zakomunikować , że Pan Marszałek Piłsudski zgodził się na nazwanie powiatowego schroniska dla sierot oraz powiatowej szkoły zawodowej wzniesionej przez Sejmik Powiatu Nieszawskiego , jego imieniem.?
W dowód wdzięczności 19 marca 1930r. w Belwederze delegacja szkoły podarowała w prezencie imieninowym marszałkowi Piłsudskiemu album ze zdjęciami szkoły. Otwarcie nowego gmachu szkoły uświetnił swoją obecnością ówczesny prezydent Ignacy Mościcki. W okresie 1927-1938 zajęcia szkolne były podzielone na praktyczne i teoretyczne. Zajęcia praktyczne trwały od 8.00 do 12.00, następnie była dwugodzinna przerwa obiadowa i zajęcia teoretyczne od 14.00 do 17.30. Bez względu na porę roku dzień zaczynał się o 7.30 poranną gimnastyką. W programie nauczania znajdowały się następujące przedmioty: religia, język polski, historia Polski, wychowanie obywatelskie, arytmetyka, fizyka ,chemia, higiena oraz maszynoznawstwo. W 1938r. szkoła zaczęła się specjalizować tylko w zawodach związanych z obróbką drewna, rezygnując z kształcenia w innych specjalnościach.
Nowa siedziba szkoły zmobilizowała nauczycieli i pracowników do podejmowania ambitnych działań mających na celu zarówno podniesienie poziomu kształcenia, jak również organizowanie czasu wolnego dla uczniów. W szkole utworzono drużynę harcerską , do której należało 2/3 uczniów. Działało kółko kajakowe. Sprzęt pływający wykonali uczniowie w warsztatach szkolnych. Spływy odbywały się między innymi rzeką Tążyną. Inną prężnie działającą organizacją był Hufiec Przysposobienia Wojskowego. Na ćwiczeniach uczono między innymi : musztry, obrony przeciwlotniczej oraz zdobywano umiejętności strzeleckie. Dumą szkoły był chór, który zrzeszał 30 uczniów i uświetniał swoimi występami szkolne uroczystości. Zorganizowano świetlicę szkolną, w której znajdowały się : fortepian, bałałajka, radio, gitara, gry towarzyskie oraz czasopisma. W zasobach szkoły były również aparaty: fotograficzny i projekcyjny. W okresie międzywojennym naukę w Szkole Rzemiosł ukończyło 247 uczniów.
Po napaści hitlerowskich Niemiec na Polskę we wrześniu 1939r. Aleksandrów Kujawski i okolice zostały wcielone do Rzeszy Niemieckiej i miały zostać poddane szybkiej germanizacji co między innymi oznaczało zamknięcie placówek oświatowych. Już jesienią 1939r. organizowano na Kujawach akcje wysiedlania Polaków, zamykano kościoły, aresztowano księży i nauczycieli .Po zajęciu obiektów szkolnych Niemcy przekazali je własnej firmie meblowo-budowlanej. W latach 1943-1945 okupant otworzył Zasadniczą Szkołę Zawodową Przemysłu Drzewnego dla młodzieży niemieckiej. W warsztatach szkolnych Niemcy produkowali szafy koszarowe dla żołnierzy, zatrudniając własną siłę roboczą. Obiekty szkolne nie ucierpiały w trakcie działań wojennych. Niemcy, wycofując się pośpiesznie z Aleksandrowa, nie zdążyli ewakuować majątku i wyposażenia szkoły. Okupacja niemiecka w Aleksandrowie zakończyła się 22.01.1945r., a już 15 marca Szkoła Rzemiosł reaktywowała zajęcia lekcyjne. Szybkie podjęcie działalności edukacyjnej zawdzięczano nauczycielom ? pasjonatom, którzy przez pierwsze 8 miesięcy pracowali za darmo.
Po wojnie do 1952 r. szkoła przygotowywała tylko do zawodu stolarza. W 1952r. wprowadzono nową specjalność stolarza meblowego , dwa lata później utworzono dział kołodziejski, a następnie wikliniarski. W warsztatach szkolnych powstawały wozy konne oraz sanie. Oprócz bazy warsztatowej rozszerzono również ofertę edukacyjną w zakresie teorii i tak powstało Gimnazjum Drzewne oraz Liceum Drzewne kończące się maturą.
W 1967 roku zaczęto kształcić w zawodach związanych z obróbką metali, takich jak : ślusarz ,tokarz, spawacz. Miało to związek z powstaniem wówczas największego w Aleksandrowie Przedsiębiorstwa Robót Budowlano-Remontowych i Odkrywkowych ?Budkrusz?. Wg założenia władz, spośród absolwentów szkoły mieli się rekrutować przyszli pracownicy zakładu. Założenia te miały bezpośredni wpływ na późniejsze decyzje o rozbudowie szkoły i budowie warsztatów działu metalowego. Budowa i wyposażenie warsztatów działu metalowego miało miejsce w latach 1970-1975. Zgodnie z wytycznymi ludowych władz wśród kształcących się w zawodzie ślusarz 30 % miały stanowić dziewczyny.
W latach 1975-1977 nastąpił remont budynku szkoły . Zajęcia odbywały się w ciasnych i nieprzytulnych budynkach warsztatowych. W wyniku remontu powstało 9 nowych klasopracowni, biblioteka, aula i gabinet lekarski. Nowy budynek szkoły był dumą ówczesnego dyrektora p. Witolda Matejkowskiego oraz nauczycieli i młodzieży, którzy wiele serca i wysiłku włożyli w zagospodarowanie nowego gmachu. Niestety nie doszła do realizacji druga faza rozbudowy czyli budowa sali gimnastycznej i internatu, powodem był brak funduszy. Kolejnym ważnym krokiem w rozwoju szkoły było przeniesienie w 1982r. Szkoły Zawodowej z Ciechocinka do Aleksandrowa. Kierunki kształcenia poszerzono wówczas o następujące zawody : kucharz, kelner oraz sprzedawca. Powstało również liceum gastronomiczne przekształcone następnie w technikum. Od tego czasu ,aż do chwili obecnej po szkole krążą smakowite zapachy, świadczące o tym ,że Hubal kształci kulinarnych mistrzów. W drugiej połowie lat 80. oraz w początkach lat 90. XX wieku, zwiększała się liczba kierunków kształcenia , uruchomiono : technikum drzewne 5 i 3 letnie, liceum ogólnokształcące , liceum handlowe. Rozpoczęto również kształcenie w systemie wieczorowym. I tak Zasadnicza Szkoła Zawodowa przekształciła się w Zespół Szkół Zawodowych , wyrastając powoli na największą i najbardziej wszechstronną placówkę edukacyjną w powiecie aleksandrowskim. Liczba uczniów przekraczała wówczas 1300 osób.
30 kwietnia 1985r. Szkole nadano imię mjra Henryka Dobrzańskiego Hubala ? wielkiego patrioty, ostatniego żołnierza polskiego września i pierwszego żołnierza polskiej partyzantki.
Szkoła przeżywała również ciężkie chwile, miała problemy organizacyjne. W czerwcu 1991r. wybuch pożar w salach warsztatowych działu drzewnego ( najstarszej części warsztatów). Zniszczeniu uległy pomieszczenia, wyroby i narzędzia. Dzięki z trudem pozyskanym środkom udało się w ciągu roku odtworzyć warsztaty nadając im bardziej funkcjonalne i nowoczesne oblicze. Było to zasługą ówczesnego dyrektora Piotra Stefańskiego i kierownika warsztatów szkolnych Wacława Komarczewskiego.
Brak wystarczającej bazy lokalowej oraz sali gimnastycznej stawał się coraz bardziej uciążliwy przy rosnącej liczbie uczniów. Przejściowo wykorzystywano na zajęcia wychowania fizycznego – halę sportową na dworcu PKP. W 1991 roku dla potrzeb szkoły zakupiono budynki po Spółdzielni Wielobranżowej . Hale magazynowe adaptowane zostały na sale gimnastyczne . Budowa obiektu sportowego miała miejsce w latach 1994 – 1999. Zmieniający się pod koniec lat 90. XX wieku model kształcenia doprowadził do zapaści szkolnictwa zawodowego. Zmniejszający się nabór na kierunki działów metalowego i drzewnego przypieczętował upadek warsztatów szkolnych. W 2003r. zostały sprzedane hale warsztatowe działu metalowego. Dzięki staraniom dyrektora Janusza Chrzanowskiego udało się zatrzymać budynek administracyjny warsztatów. Obecnie mieści się tam Zasadnicza Szkoła Specjalna dla młodzieży z orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym i znacznym. Młodzież ma dyspozycji ładne, przytulnie urządzone pracownie. W 2007r. piętnastu pracowników Zespołu Szkół nr 2 powołało stowarzyszenie działające na zasadach non profit. Celem stowarzyszenia jest finansowanie i wspieranie szkoły oraz propagowanie jej działań na forum powiatu i województwa . Obecnie w skład Zespołu Szkół nr 2 im mjra H. Dobrzańskiego Hubala ( zmiana nazwy szkoły nastąpiła 1.09. 2002r.), wchodzą następujące typy szkół: liceum mundurowe, technika: hotelarskie, kelnerskie, technikum technologii żywienia , technikum handlowe, mechaniczne i elektryczne. W ramach zespołu funkcjonują również Zasadnicza Szkoła Zawodowa oraz Zasadnicza Szkoła Specjalna. Trwający od lat niż demograficzny stał się powodem uszczuplenia bazy lokalowej szkoły i pogorszenia warunków kształcenia. W roku szkolnym 2013/2014 szkoła utraciła budynek po spółdzielni wielobranżowej. Dzięki uzyskaniu zgody władz powiatowych na przebudowę budynku warsztatów drzewnych ( najstarszej części szkoły) udało się pozyskać nowe sale i pracownie między innymi nowoczesną , dobrze wyposażoną pracownię gastronomiczną . 22 kwietnia 2016r. w Szkole bardzo uroczyście obchodzono 100 – lecie utworzenia placówki. W 2017r. po wielu latach starań szkoła doczekała się termomodernizacji. Dzisiaj z dumą i nieukrywaną radością patrzymy na nową elewację szkoły. Oferta edukacyjna naszej placówki stara się sprostać zainteresowaniom uczniów i wymogom zmieniającego się rynku pracy .
W okresie powojennym wykształcenie w ?Hubalu? zdobyło kilka tysięcy uczniów. Nie robiono dotąd dokładnego zestawienia jej absolwentów więc dane są tylko szacunkowe. W ślad za rozwojem organizacyjnym szkoły szedł także wzrost liczebny i jakościowy kadry nauczycielskiej. O ile wykształcenie nauczycieli w latach powojennych mogło budzić zastrzeżenia to od lat 80 ? tych- XX wieku zatrudniano w szkole kadrę pedagogiczną z wykształceniem wyższym. Obecnie w szkole jest zatrudnionych 48 nauczycieli. Przez cały ten okres przewinęło się w szkole wielu wybitnych pedagogów , których działalność znacząco wpłynęła na losy szkoły. Wymienić tu należy dyrektora o najdłuższym stażu pana Władysława Mirskiego , który kierował szkołą przez 24 lata następnie pana Witolda Matejkowskiego, dyrektora szkoły w latach 1969-1990, którego staraniom w głównej mierze zawdzięczamy rozbudowę szkoły, pana dyrektora Piotra Stefańskiego, podczas jego kadencji pobudowano obiekt sportowy z dwiema salami gimnastycznymi i nastąpił rozwój organizacyjny szkoły, panią dyrektor Marię Danutę Krzyżyńską , która zabiegała o poszerzanie kierunków kształcenia, pana dyrektora Janusza Chrzanowskiego, za którego kadencji powstały nowe kierunki kształcenia i przeprowadzono termomodernizację szkoły. Wspomnieć trzeba długoletniego kierownika warsztatów szkolnych pana Wacława Komarczewskiego, nauczycieli zawodu panów: Stanisława Pluskotę, Feliksa Cygańskiego, Jana Stachowiaka, wieloletnią bibliotekarkę Czesię Troszyńską czy woźnego szkoły p. Zygmunta Gołębiewskiego. Ludzie Ci całe swoje życie zawodowe poświęcili tej szkole.
W ciągu 100 lat istnienia Zespół Szkół nr2 im. mjr. H. Dobrzańskiego ? Hubala? wpisał się na trwałe w historię miasta i powiatu. Byliśmy i jesteśmy ważnym ogniwem edukacyjnym lokalnego środowiska , filarem szkolnictwa zawodowego. Optymizmem napawa fakt, że zmienia się polityka władz państwowych w stosunku do szkolnictwa zawodowego, co pozwala mieć nadzieję na dalszy pomyślny rozwój naszej Szkoły.
DYREKTORZY SZKOŁY
1916-1918- Henryk Zawadzki
1918-1919- Józef Korsak
1919-1920- Piotr Jass
1920-1926- Jan Wyrąbkiewicz
1926-1932- Leon Ostrowski
1932-1939- Romuald Oszczakiewicz
1945-1945- Tadeusz Zalewski
1945-1969- Władysław Mirski
1969-1990- Witold Matejkowski
1990-2000- Piotr Stefański
2001-2006- Maria Danuta Krzyżyńska
2006-2017- Janusz Chrzanowski
2017- Michał Wilniewczyc
KIEROWNICY WARSZTATÓW SZKOLNYCH
1916- Henryk Pawilonis
1949-1950- Józef Woźnicki
1950-1967- Lucjan Jasiek
1965-1973- Jan Borkowski
1973-1981- Jerzy Zabłudowski
1981-1999- Wacław Komarczewski
1999-2003- Dariusz Wójcik
Opracowała ? Sławomira Komarczewska